Menu
Portretfoto Maarten Kole Christiaan Levelt poseert voor een foto. Portretfoto Christiaan Lohmann

Winnaars Brain Awards 2017 bekend

Op 1 december vonden de Postdoc Brain Awards voor de derde keer plaats bij het Nederlands Herseninstituut. Dit jaar zijn daarbij drie wetenschappers van het instituut in de prijzen gevallen in de categorieën uitmuntende samenwerking en wetenschappelijke uitmuntendheid.

BRAIN AWARD VOOR WETENSCHAPPELIJKE UITMUNTENDHEID

De Postdocs Brain Award voor wetenschappelijke uitmuntendheid gaat naar Arne Battefeld van de Kole groep. Hij ontvangt de award voor zijn publicatie in Nature CommunicationsMyelinating satellite oligodendrocytes are integrated in a glial syncytium constraining neuronal high-frequency activity’. Arne wist voor de eerste keer de communicatie bloot te leggen tussen zenuwcellen en specifieke steuncellen in het brein. Volgens de jury was het onderzoek van Arne en zijn team kwalitatief van de hoogste plank en zij zijn daarmee positief dat het onderzoek wetenschappelijk gezien de meeste impact kan gaan maken.

BRAIN AWARD VOOR UITMUNTENDE SAMENWERKING

Postdocs Laura Smit-Rigter en Rajeev Rajendran hebben dit jaar de award voor uitmuntende samenwerking ontvangen. Door kennis van verschillende groepen aan het instituut samen te laten smelten —waaronder van de Levelt, Lohmann en Heimel groep—, zijn zij erin geslaagd grenzen te verleggen binnen hun labs. Het heeft tot nieuwe, interessante wetenschappelijke inzichten geleid in het veld dat zich bezig houdt met het ontrafelen van het visuele systeem.

Smit-Rigter en Rajendran kregen de award voor hun artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Current BiologyMitochondrial Dynamics in Visual Cortex Are Limited In Vivo and Not Affected by Axonal Structural Plasticity’. Volgens de jury laat het artikel “duidelijk zien hoe de samenwerking tussen de verschillende labs een onderzoek tot stand heeft laten komen dat anders niet bereikt had kunnen worden.”

BRAIN AWARDS

De Brain Awards voor Postdocs zijn in het leven geroepen om de schijnwerper te richten op onze Postdocs als waardering voor hun harde werk en bijzondere toewijding. Alle winnaars nemen een beeldje en een geldprijs in ontvangst.

 

Delen
Portretfoto Maarten Kole

Kole Groep

Signaalverwerking in zenuwuitlopers

Er is nog steeds geen medicijn voor MS (multipele sclerose), een ziekte die wordt gekenmerkt door de afbraak van myeline. Dat komt omdat de onderliggende mechanismen van dat proces nog steeds niet zijn opgehelderd. Minutieus onderzoek naar elektrische signalen en interacties binnen zenuwcellen, en tussen zenuwcellen en myeline, kan daarin meer inzicht geven.

In het ‘signaalverwerkings-lab’ worden inmiddels hooggespecialiseerde metingen op nanometerniveau gedaan met behulp van glaspipetten en fluorescerende stoffen. Dat is bijzonder, want er zijn maar een paar laboratoria in de wereld die elektrische spanning met behulp van kleur kunnen laten zien.

In onderstaande video legt onderzoekster Naomi uit hoe het team onderzoek doet naar Multiple Sclerose:

Lees meer
Christiaan Levelt poseert voor een foto.

Levelt Groep

Het brein van jonge mensen en dieren heeft een groot vermogen om vaardigheden te leren variërend van het zien met twee ogen tot het begrijpen van complexe sociale situaties. Het leren van verschillende vaardigheden gebeurt vaak tijdens vastgestelde fases in de de ontwikkeling, die “kritische periodes” worden genoemd. Aan het einde van een kritische periode wordt de vergaarde kennis vastgelegd, zodat we er ons leven lang gebruik van kunnen maken. De keerzijde is dat wat we niet of niet goed geleerd hebben, een leven lang problemen kan opleveren. Het is daarom van belang om te begrijpen hoe leerprocessen tijdens kritische periodes en in het volwassen brein verschillen en hoe kritische periodes afgesloten worden.

Het laboratorium van Christiaan Levelt bestudeert deze processen in de visuele hersenschors. Het laboratorium is daarbij bijzonder geïnteresseerd in de rol van zogenaamde “interneuronen”, hersencellen die de activiteit van andere hersencellen onderdrukken. Deze cellen blijken het starten en eindigen van kritische periodes te controleren. Maar ook in het volwassen brein reguleren deze hersencellen leerprocessen onder bepaalde omstandigheden.

Het lab onderzoekt op welke manieren deze cellen leerprocessen sturen en hoe dit mis kan gaan bij ontwikkelingsstoornissen van de hersenen. Een cruciale vraag hierbij is hoe we het leervermogen van het jonge of volwassen brein kunnen verhogen. Dit kan leiden tot nieuwe benaderingen voor de behandeling van ontwikkelingsproblemen van het brein, het herstellen van hersenschade, het tegengaan van verouderingsprocessen en het laten aanpassen van de hersenen aan visuele prothesen.

Lees meer
Portretfoto Christiaan Lohmann

Lohmann Groep

Onze hersenen beginnen zich al te trainen op een leven buiten de baarmoeder als we nog als foetus in moeders’ buik zitten. Hoe kan dat? En waarom is het nodig? Christian Lohmann en zijn team proberen dit mysterie te ontrafelen. Zij hopen al doende ook bij te dragen aan het oplossen van neurobiologische ontwikkelingsstoornissen zoals autisme.

 

Lees meer

Heimel Groep

Baby’s kunnen een lach spiegelen of iemands gezicht volgen. Maar hoe kan het dat we gedrag vertonen dat we nooit eerder hebben gezien? En hoe is het mogelijk dat we individuele mensen herkennen, ook al zien ze er eigenlijk nooit hetzelfde uit? Antwoorden op deze vragen zijn niet alleen belangrijk voor mensen, maar ook voor computersystemen die allerlei soorten beeld moeten kunnen herkennen en interpreteren.

Verstijven of wegrennen zijn instinctieve reacties op (potentieel) gevaar. Maar waar in de hersenen wordt dat gedrag opgewekt? En hoe zit het op het niveau van zenuwcellen in elkaar? Het team in de groep van Alexander Heimel onderzoekt bij muizen in welke hersencircuits instinctief gedrag wordt opgewekt en waar habituatie plaatsvindt.

Naast dit onderzoek verdiept het team zich in de vraag hoe het visuele systeem informatie codeert. De kennis die dat oplevert is niet alleen voor mensen van belang, maar kan ook helpen bij het – sneller – ontwikkelen van computer vision, technologie die beelden omzet in informatie. Denk dan bijvoorbeeld aan gezichts- en gedragsherkenning en -interpretatie, aan toepassingen op het gebied van virtual en augmented reality, en aan verbeterde prestaties van zelfrijdende auto’s.

 

Meer achtergrond informatie is ook te lezen in een interview met Malou van Hintum.

Een recent overzicht van Engelstalige publicaties is te vinden op google scholar.

Zie ook Nieuws uit het lab

Lees meer